BEYİN TÜMÖRÜ

​

 

Beyin tümörü beyin hücrelerinden ya da beyni destekleyen diğer hücrelerden meydana gelebilir. Klasik olarak iyi huylu ve kötü huylu beyin tümörü diye iki grupta inceleyebiliriz.  İyi-kötü ayrımını yapmak için ameliyat edip incelemek gerekir. Ameliyattan önce tümörün huyunu tahmin etmek mümkündür.  

​

Beyin tümörlerinin sınıflandırmaları ve bu sınıflandırmalara göre tedavi rehberleri

vardır.

​

Aşağıda beyin tümörleri ile ilgili olarak rehber olabilecek özet bazı bilgiler verdim:

​

Bir yakınınızda baş ağrısı, bayılma, kusma, kendini kaybetme gibi birçok nedenle

veya tesadüfen çekilen bir MR veya tomografide beyin tümörü ortaya çıktıysa

öncelikle aşağıdaki sorulara cevap verilmesi gerekir.

​

​

1-      Tümör aslında vücudun başka yerinden kaynaklanan ama beyne yayılan bir kitle midir?

2-      Tümör beynin kendisinden kaynaklanan bir tümör müdür?

3-      Tümör beynin zarlarından kaynaklanarak beyne dışarıdan bası yapan bir kitle midir?

4-      Tümör beynin yüzeyinde midir yoksa derin yerleşimli midir?

5-      Tümör beynin hassas olan ve ameliyatı halinde beynin ciddi zarar görebileceği bir yerde midir?

​

Bu sorulara verilen cevaplara göre ve patolojik incelemelerine göre beyin tümörleri sınıflandırılırlar.

Sınıflandırma yapmak tümörlerin davranış tarzını anlamak ve hastaların hayatta kalma sürelerini

tahmin etmek açısından çok önemlidir.

​

​

Beyin tümörü çeşitleri nelerdir?

​

Genel olarak santral sinir sisteminde beyin tümörleri 9 ayrı katagoride incelenir.

​

1- Beyin dokusunun tümörleri (Nöroepitelyal beyin tümörleri).

2- Sinir kaynaklı tümörler (Beyin ve omurilikten çıkan sinir kökleri)

3- Beynin zarlarına ait tümörler (meninks tümörleri)

4- Kan hastalıklarına bağlı tümörler (Hematopoietik tümörler)

5- Doğum öncesi hücrelerden kaynaklanan tümörler (Germ hücreli)

6- Kist ve tümör benzeri oluşumlar

7- Hipofiz bölgesi tümörleri (sellar bölge tümörleri)

8- Dışarıdan beyin bölgesine uzanan tümörler

9- Vücudun başka yerinden sıçrayan tümörler (Metastaz)

​

Beyin tümörleriyle ilgili birçok sınıflandırma mevcuttur. 2016 yılına kadar en çok bilineni 2007 WHO sınıflaması idi. 2016’da 20 ülkeden 117 katılımcının görüşleri alınarak bir çalışma grubu oluşturuldu. Çalışma grubu 10 ülkeden 35 nöropatolog ile nöroonkolojik klinik uzmanlarını ve bilim adamının  görüşünü birleştirmek için  3 gün süren bir konsensus toplantısı yaptı.  Konsensus toplantısının ardından 2016 WHO sınıflaması yayınlandı.

​

2016 WHO sınıflandırmasında histolojik özelliklerinin yanında genetik ve moleküler özellikler de tanıda değerlendirilmeye alınmıştır. Yine de beyin tümörlerinde grade belirlemede hala temel histolojik kriterler kullanılmaktadır.

​

​

Beyin tümörü neden olur?

​

Beyinde sinir hücreleri ve sinirleri destekleyen hücreler bulunur. Beyinden sinir hücrelerini bir şekilde çıkarabilsek geriye kalan tüm hürelere genel olarak astrositler ya da glial hücreler denir. Astrositler şekil olarak mikroskop altında çoğunlukla yıldız gibi ışınsal kolları varmış gibi göründüklerinden yıldıza benzeyen hücre diye Türkçeye çevirebileceğimiz şeklide astrosit adını almışlardır. Beyin tümörlerinin çoğunluğu çeşitli astrosit hürelerinden kaynaklanır.

​

Glia hücreleri 4 kısımda incelenir.

​

1- Astrositler

2- Oligodendroglialar

3- Mikroglialar

4- Ependim hüreleri

​

Her hücrenin ya da birbirine benzeyen hücreler grubunun kontrolsüz çoğalması tümör oluşması anlamına gelir. Bu nedenle patoloji uzmanları ve bilim adamları tümörleri mikroskop altında incelerler, çeşitli boyalarla boyarlar, immünohistokimyasal testler yaparlar ve son olarak gerekli gördüklerinde genetik testler de yaparlar ve tümörlere bir isim verirler.

​

Beyin tümörü oluşabilmesi için tümöre kaynak olan hücrelerin genetik yapısının bozulması gerektiği düşünülebilir. Zaten artık günümüzde tümör tanısının konmasında genetik incelemeler de yapılmaktadır. Ancak bu hastalığın ailevi geçiş gösterdiği anlamına gelmez. Bozulan yapı sadece o kişidedir. Beyin tümörlerinin çoğunda ailevi geçiş olduğu gösterilememiştir.

​

Ailevi geçiş olduğu bilenen bazı beyin tümörleri de vardır. bunlar

​

1-Von-Hippel Lindau sendromunda hemanjioblastom görülür.

2-Tuberoskleroz hastalığında subependimal dev hücreli astrositom görülebilir.

3-Nörofibromatozis Tip 1'de optik gliom, astrositom ve nörofibrom görülebilir.

4- Nörofibromatozis Tip 2 'de akustik nörinom, menenjiom, ependimom ve astrositom görülebilir.

5-Li-Fraumeni sendromunda astrositom ve primitif nöroektodermal tümör görülebilir.

6-Turcot sendromunda glioblastom ve medulloblastom gibi ileri evre tümör görülebilir.

 

​

Beyin tümöründe evreleme:

​

Beyin tümörlerinin incelenmesinde grade ya da evre dediğimiz bir tür derecelendirme sistemi de vardır. Beyin tümörleri 4 grade (aynı anlamı karşılamamakla birlikte Türkçeye çevirmeye kalkarsak 4 evre)  içinde sınıflandırılırlar. Yani tümörün ismi ayrı, tahminen dahil olduğu grade ayrıdır. Grade 1 için en iyi davranışlı grade 4 için ise en kötü davranışlı tümör deriz. Her tümörün adı, grade’i, davranışı, ve bölünme hızı hastanın ne kadar uzun süre hayatta kalabileceğin tahmin etmemiz için birer veridir. Ancak bunlar kadar önemli olan bir diğer husus da hastanın genel durumu yani kendi işini yapıp yapamadığını , hastanın kendine yetip yetmediğidir. Genel durumu iyi olan ve kendine yeten, kendi işini yapabilen kişiler daha uzun yaşarlar. Ayrıca aynı özellikteki beyin tümörünün beynin hassas bölgelerinde çıkması ile bu bölgelere komşu ya da uzak kısımlarda çıkması da farklı sonuçlanır. Genelde beynin sol tarafında çıkan tümörler ile sağ tarafında çıkan tümörler de farklı sonuçlanır. Çünkü sol tarafda çoğunlukla konuşma ve anlama bölgesi bulunduğundan tümör tam olarak çıkarılamayabilir. Bu da tümörün çok daha hızlı bir şeklide yeniden büyümesini ve hastanın hayatını kaybetmesini sağlayabilir.

​