top of page
Beyin tümörü ameliyatı Grade 3 Astrositom 31 yaşına kadın- postop 6. yıl Nüks ederek GBM oldu. 3 defa daha Opere ettim. GBM tanısı aldıktan sonra 5 yıl yaşadı.. 

Beyin Tümörlerinin belirtileri nelerdir?

Beyin tümörlerinde baş ağrısı, bayılma, mide bulantısı - kusma, ilerleyici nörolojik defisit ve başka birçok belirtiler olur. Bunlarla ilgili olarak aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

BEYİN TÜMÖRÜ

 

Beyin tümörü beyin hücrelerinden ya da beyni destekleyen diğer hücrelerden meydana gelebilir. Klasik olarak iyi huylu ve kötü huylu beyin tümörü diye iki grupta inceleyebiliriz.  İyi-kötü ayrımını yapmak için ameliyat edip incelemek gerekir. Ameliyattan önce tümörün huyunu tahmin etmek mümkündür.  

Beyin tümörlerinin sınıflandırmaları ve bu sınıflandırmalara göre tedavi rehberleri

vardır.

Aşağıda beyin tümörleri ile ilgili olarak rehber olabilecek özet bazı bilgiler verdim:

Bir yakınınızda baş ağrısı, bayılma, kusma, kendini kaybetme gibi birçok nedenle

veya tesadüfen çekilen bir MR veya tomografide beyin tümörü ortaya çıktıysa

öncelikle aşağıdaki sorulara cevap verilmesi gerekir.

1-      Tümör aslında vücudun başka yerinden kaynaklanan ama beyne yayılan bir kitle midir?

2-      Tümör beynin kendisinden kaynaklanan bir tümör müdür?

3-      Tümör beynin zarlarından kaynaklanarak beyne dışarıdan bası yapan bir kitle midir?

4-      Tümör beynin yüzeyinde midir yoksa derin yerleşimli midir?

5-      Tümör beynin hassas olan ve ameliyatı halinde beynin ciddi zarar görebileceği bir yerde midir?

Bu sorulara verilen cevaplara göre ve patolojik incelemelerine göre beyin tümörleri sınıflandırılırlar.

Sınıflandırma yapmak tümörlerin davranış tarzını anlamak ve hastaların hayatta kalma sürelerini

tahmin etmek açısından çok önemlidir.

Beyin tümörü çeşitleri nelerdir?

Genel olarak santral sinir sisteminde beyin tümörleri 9 ayrı katagoride incelenir.

1- Beyin dokusunun tümörleri (Nöroepitelyal beyin tümörleri).

2- Sinir kaynaklı tümörler (Beyin ve omurilikten çıkan sinir kökleri)

3- Beynin zarlarına ait tümörler (meninks tümörleri)

4- Kan hastalıklarına bağlı tümörler (Hematopoietik tümörler)

5- Doğum öncesi hücrelerden kaynaklanan tümörler (Germ hücreli)

6- Kist ve tümör benzeri oluşumlar

7- Hipofiz bölgesi tümörleri (sellar bölge tümörleri)

8- Dışarıdan beyin bölgesine uzanan tümörler

9- Vücudun başka yerinden sıçrayan tümörler (Metastaz)

Beyin tümörleriyle ilgili birçok sınıflandırma mevcuttur. 2016 yılına kadar en çok bilineni 2007 WHO sınıflaması idi. 2016’da 20 ülkeden 117 katılımcının görüşleri alınarak bir çalışma grubu oluşturuldu. Çalışma grubu 10 ülkeden 35 nöropatolog ile nöroonkolojik klinik uzmanlarını ve bilim adamının  görüşünü birleştirmek için  3 gün süren bir konsensus toplantısı yaptı.  Konsensus toplantısının ardından 2016 WHO sınıflaması yayınlandı.

2016 WHO sınıflandırmasında histolojik özelliklerinin yanında genetik ve moleküler özellikler de tanıda değerlendirilmeye alınmıştır. Yine de beyin tümörlerinde grade belirlemede hala temel histolojik kriterler kullanılmaktadır.

Beyin tümörü neden olur?

Beyinde sinir hücreleri ve sinirleri destekleyen hücreler bulunur. Beyinden sinir hücrelerini bir şekilde çıkarabilsek geriye kalan tüm hürelere genel olarak astrositler ya da glial hücreler denir. Astrositler şekil olarak mikroskop altında çoğunlukla yıldız gibi ışınsal kolları varmış gibi göründüklerinden yıldıza benzeyen hücre diye Türkçeye çevirebileceğimiz şeklide astrosit adını almışlardır. Beyin tümörlerinin çoğunluğu çeşitli astrosit hürelerinden kaynaklanır.

Glia hücreleri 4 kısımda incelenir.

1- Astrositler

2- Oligodendroglialar

3- Mikroglialar

4- Ependim hüreleri

Her hücrenin ya da birbirine benzeyen hücreler grubunun kontrolsüz çoğalması tümör oluşması anlamına gelir. Bu nedenle patoloji uzmanları ve bilim adamları tümörleri mikroskop altında incelerler, çeşitli boyalarla boyarlar, immünohistokimyasal testler yaparlar ve son olarak gerekli gördüklerinde genetik testler de yaparlar ve tümörlere bir isim verirler.

Beyin tümörü oluşabilmesi için tümöre kaynak olan hücrelerin genetik yapısının bozulması gerektiği düşünülebilir. Zaten artık günümüzde tümör tanısının konmasında genetik incelemeler de yapılmaktadır. Ancak bu hastalığın ailevi geçiş gösterdiği anlamına gelmez. Bozulan yapı sadece o kişidedir. Beyin tümörlerinin çoğunda ailevi geçiş olduğu gösterilememiştir.

Ailevi geçiş olduğu bilenen bazı beyin tümörleri de vardır. bunlar

1-Von-Hippel Lindau sendromunda hemanjioblastom görülür.

2-Tuberoskleroz hastalığında subependimal dev hücreli astrositom görülebilir.

3-Nörofibromatozis Tip 1'de optik gliom, astrositom ve nörofibrom görülebilir.

4- Nörofibromatozis Tip 2 'de akustik nörinom, menenjiom, ependimom ve astrositom görülebilir.

5-Li-Fraumeni sendromunda astrositom ve primitif nöroektodermal tümör görülebilir.

6-Turcot sendromunda glioblastom ve medulloblastom gibi ileri evre tümör görülebilir.

 

Beyin tümöründe evreleme:

Beyin tümörlerinin incelenmesinde grade ya da evre dediğimiz bir tür derecelendirme sistemi de vardır. Beyin tümörleri 4 grade (aynı anlamı karşılamamakla birlikte Türkçeye çevirmeye kalkarsak 4 evre)  içinde sınıflandırılırlar. Yani tümörün ismi ayrı, tahminen dahil olduğu grade ayrıdır. Grade 1 için en iyi davranışlı grade 4 için ise en kötü davranışlı tümör deriz. Her tümörün adı, grade’i, davranışı, ve bölünme hızı hastanın ne kadar uzun süre hayatta kalabileceğin tahmin etmemiz için birer veridir. Ancak bunlar kadar önemli olan bir diğer husus da hastanın genel durumu yani kendi işini yapıp yapamadığını , hastanın kendine yetip yetmediğidir. Genel durumu iyi olan ve kendine yeten, kendi işini yapabilen kişiler daha uzun yaşarlar. Ayrıca aynı özellikteki beyin tümörünün beynin hassas bölgelerinde çıkması ile bu bölgelere komşu ya da uzak kısımlarda çıkması da farklı sonuçlanır. Genelde beynin sol tarafında çıkan tümörler ile sağ tarafında çıkan tümörler de farklı sonuçlanır. Çünkü sol tarafda çoğunlukla konuşma ve anlama bölgesi bulunduğundan tümör tam olarak çıkarılamayabilir. Bu da tümörün çok daha hızlı bir şeklide yeniden büyümesini ve hastanın hayatını kaybetmesini sağlayabilir.

 

Beyin tümörlerinin büyüme hızını nasıl tahmin ederiz?

Bir tümör ne kadar hızlı büyürse o kadar hücresi ve o kadar birbirinden farklı boyut ve şekilde hücreleri olur. Ne kadar hızlı büyürse o kadar sağlıksız damar yapısı olur. Hızlı büyüyen tümörlerin içi sağlıksız gelişen damarlar nedeniyle beslenemediği için nekroza gider. Bu nedenle ameliyattan önce hastanın beyin MR’ına bakarak tümörün eğer nekrozu varsa hızlı büyüyen kötü huylu bir tümör olduğunu anlarız.

Ayrıca Ki67 indeksine bakarız. Bunun için önce hasta ameliyat edilir. Tümör ya tam olarak çıkarılır ya da parça alınır. Alınan parçalar patolojik incelemeye gönderilir.

 

Özellikle immünohistokimyasal tetkiklerin yapılması istenir. Birçok patoloji laboratuvarı ileri tetkik olduğu gerekçesiyle bu incelemeleri yapmaz.

 

İmmünohistokimyasal tetkiklerden Ki67 indexi bize tümör hücrelerinin ne kadarının bölünmekte olduğu gösterir. Ki-67 indeki, çoğalma sürecinde G0/G1 fazından çıkıp S fazına giren hücrelerin belirlenmesinde kullanılan immünohistokimyasal bir boyama yöntemidir.  Ki 67 indeki %5 in altındaysa tümörün daha yavaş bölünerek çoğaldığını düşünürüz ve grade’ini daha düşük olarak kabul ederiz. Bu tümörlerin davranışının Ki 67 indeki daha büyük olanlara göre daha iyi olma ihtimali vardır. Ki 67 indeki %7-9’dan büyük olanları olanları Anaplastik davranışlı olarak kabul ederiz. Ki67 oranı %15 ola ya da %40 olan çok kötü huylu tümörler de vardır.

Beyin tümörü ameliyatları arasında en şanssız olan hastalar glioblastom tanısı alanlardır. Glioblastom tanısı konulan hastalar genellikle 1-2 yıl arasında yaşarlar. Daha uzun yaşayanlar çok az görülür. Bu hastaların 1 yıldan daha uzun yaşamaları için en önemli şart ameliyat edilecek tümörün çıkarılmasıdır. İkincisi ameliyattan sonra radyoterapi ve kemoterapi yapılmasıdır. üçüncüsü ise tümör tekrar edince tekrar ameliyat edilmesidir. Glioblastomlar kesinlikle tekrar ederler ve tekrar ettiklerinde mümkünse yeniden ameliyat edilmeleri gerekir. 

NÖROEPİTELİAL BEYİN TÜMÖRLERİ

Aşağıdaki tablolarda beynin Glial hücrelerinden ve sinir hücrelerinden çıkan tümörlerin 2016 yılı sınıflandırmasındaki isimlerini ve bazılarının karşısında da evrelerini yani gradelerini yazdım.

Diffüz Astrositik ve oligodendroglial tümörler

Diffüz Astrositoma, IDAH-mutant
Grade II
Diffüz Astrositoma, IDAH-wildtype
Grade II
Diffüz Astrositoma, NOS
Grade II
Anaplastik Astrositoma, IDAH-mutant
Grade III
Anaplastik Astrositoma, IDAH-wildtype
Grade III
Anaplastik Astrositoma, NOS
Grade III
Glioblastoma, IDAH-mutant
Grade IV
Glioblastoma, IDAH-wildtype
Grade IV
Glioblastoma, NOS
Grade IV
Diffüz midline glioma, H3 K27M-mutant
Grade IV
Oligodendroglioma, IDH-mutant ve 1p/19q kodelesyonu var
Grade III
Oligodendroglioma, NOS
null
Anaplastik Oligodendroglioma, NOS
null
Anaplastik Oligoastrositoma, NOS
null
Oligoastrositoma, NOS
null
Diğer Astrositik tümörler
Pilositik astrositoma
Grade I
Subependimal giant cell astrositoma
Grade I
Pleomorfik Xanthoastrositoma
Grade II
Anaplastik Pleomorfik Xanthoastrositoma
Grade III

Ependimal Tümörler

Ekran Resmi 2019-09-02 00.31.48.png

Diğer Gliomlar

Ekran Resmi 2019-09-02 00.32.57.png

Koroid Pleksüs tümörleri

Ekran Resmi 2019-09-02 00.33.07.png

Sinir hücresi  ve sinir hücresiyle birlikte Glial hücre karışık tümörler

Ekran Resmi 2019-09-02 00.33.16.png
bottom of page